Visual arts have always been very inspirational to Jos Smolders. "I can really be knocked out by a painting, a sculpture when I first encounter it." The same happened when he first set eyes on Jeroen Diepenmaat's 'co//age co//py': black and white collaged images that are xeroxed and compiled into a booklet. Anyone with scissors and access to a xerox machine can do it. But Jeroen Diepenmaat kicks xerox art to a next level.

"So, I saw the book. Online. Ordered it. And the minute I opened it when it had arrived I felt a connection to it. I know it sounds a bit exuberant but it pulled me right in, into an experience of feeling the paper surface, smelling the ink, interacting with the images. After leafing through the book I decided that it would be an interesting experiment to translate to music that first experience, complete with the almost meditative concentration that I had just experienced."

And so, in a matter of a few - very hot summer- days Jos Smolders recorded a dozen or so small works, that each focuses on an image. Each piece starts with the turning of a page, soaking up what is presented, digesting that, and moving forward to the next page. "I use the word digesting specifically to avoid the word analysing. Analysing is cerebral and that was exactly what i tried to avoid. The object really was to avoid clear and objective thinking, rationalising. Gut feeling was given the main stage here."

Each time Jos Smolders just concentrated on the image. On the sounds already present. Questions like: what does this image dó to me? What images / experiences does it remind me of? "The saxophone came at the perfect moment. I heard my neighbour rehearse. Texted him to play 'something' somewhat louder from his window and recorded it. No overdubs. Just that." Other things needed preparation to realise, like the numbers and letters. But the execution was purely intuitive.

"I'm really glad that Jeroen and Harco agreed to release this little gem. On cassette. Not the best sound quality but exactly right. Just like the book itself. Not the best quality of image. But just right."

Jos Smolders started working with a Philips reel to reel recorder when he was 15 years old. During the early 1980s, when he was studying at the university he got exposed to Schaeffer/Henry’s Symphonie and began researching and made his first collages and recordings. From there things evolved. He has recorded countless albums and collaborations and is also a mastering engineer working mainly in the field of electronic music.

--

Review by Vanessa Ague in The Wire Magazine (also reviews another album by Jos Smolders):
"With Bagatellen and Submerge-Emerge, multifaceted and prolific electronic artist Jos Smolders seeks to make music inspired by other art - the humbling feeling of being stunned by an image and the vivid storytelling of a poem. Each album provides an entirely different listening experience: Bagatellen plays with sound and silence, while Submerge-Emerge traverses a rich, watery world. Both exemplify Smolders's painstaking approach to depicting his subject matter, showing how he carefully chooses the sounds that resonate most with his intended concept.

Electronic blips burst from silence like spontaneous ideas on the unnamed tracks of Bagatellen. The album takes its inspiration from the striking feeling of experiencing visual art. Smolders found himself reading Jeroen Diepenmaat's co//age co//py, a book of black and white collages, and was immediately struck by its imagery. He wanted to sonify the emotional gravity of flipping through the book's pages on Bagatellen, beginning each track on the record with prolonged silence. The music is stilted and spontaneous, made of random smooth saxophone melodies, kids yelling, crackles, gurgles and stunted piano melodies. The tracks are short, just the amount of time it takes to scan the page of a book, but they don't capture the captivation of reading a page-turner."

--

Review by Howard Stelzer in Vital Weekly (also reviews another album by Jos Smolders):
"Jos Smolders was inspired to write “Submerge- Emerge” by a teenage encounter with an 1897 poem called “Un Coup de des Jamais N’Abolira le Hasard” by Stephane Mallarme. As art tends to do when a receptive kid encounters it for the first time, the poem stuck with Smolders for decades afterwards. He continued to think about it, wrestling with the poem’s meaning and the effect that it had on him. In 2016, he decided to write a piece of music based on the poem. Now, writing experimental-type music based on a poem is, generally speaking, a silly thing to do. You’ve no doubt heard endless academic pretentious tape-and-voice nonsense music based on poems. Smolders, though, has long used language as inspiration for his music, and always with a uniquely personal perspective. He’s also a thoughtful enough composer to not fall into any cliché traps. “Submerge - Emerge”, then, is one of the most exciting and beautiful albums of his career, one that I’ll keep returning to long after this review is written. The album is more about the poem’s themes and ideas than simply a sonic backing to recited text. There are long stretches with no words at all… just shimmering pools of synthesizer tones, cavernous drones and field recordings of boats, beaches, and water (an element reflected from the poem’s water imagery). The album is lovely and engaging… episodes (labelled as “interludes” and “plates”, implying parts of a book) seem to comment on one another, working both individually and as a flowing whole. There’s a lot to chew on here, whether one traces sonic elements and compositional choices back to Mallarme’s poem or not.

“Bagatellen” was, like “Submerge - Emerge”, inspired by another artist’s work in a different medium. Smolders purchased Jeroen Diepenmaat’s Xerox collage art book, “co//age co//py” and was immediately taken by it. He recorded “Bagatellen” quickly as a response to the visual artworks in the book. It is, by design, more raw and immediate than the novel-esque “Submerge - Emerge”, more of a gut response than the previous album’s complex tapestry. The 12 pieces that comprise “Bagatellen” (which, according to my quick online translator, means
something trivial… but maybe the meaning is closer to “ephemeral” or “intuitive”) are mostly between two and five minutes long (one is shorter and one is longer), implying an in-the-moment reaction similar to the imperfect, fast-and-dirty quality of xerox art. But a quick take from Jos Smolders is still going to sound rich and sculpted. Several of these miniatures are sheets of percolating synthesizers, some open-window field recordings, piano minimalism and (of course) diced language. Some starkly melodic passages are situated amid beds of strange electronic environments and patient pauses. If “Submerge - Emerge” is a novel, then “Bagatellen” is a poem… sketches, reduced responses, hints and suggestions."

--

Review by Gert Derkx in Opduvel:
"In de Nederlandse elektronische muziek is Jos Smolders al lange tijd actief. In zijn jeugd begon hij al met tape-experimenten en later startte hij musicologische studies van elektronische en opgenomen muziek. Zes jaar lang was hij co-redacteur van Vital Magazine. Als muzikant was hij actief in de underground elektronische scene en mede-oprichter van het elektro-akoestische ensemble THU20. Tegenwoordig is Smolders eigenaar van de EARLabs Studios, waar hij veel mastering doet voor andere muzikanten. Vanuit zijn woonplaats Tilburg werkt Smolders ook als sound designer en componist.

Vanaf midden jaren tachtig heeft de Brabander de nodige muziek uitgebracht, vaak solo maar ook samen met andere muzikanten en op verschillende labels. Bij het in Deventer gevestigde esc.rec verscheen onlangs Bagatellen. Voor deze uitgave heeft Smolders zich laten inspireren door een andere kunstenaar: Jeroen Diepenmaat, woonachtig in Deventer en een kunstenaar die visuele en auditieve kunstwerken maakt. Hij maakt onder meer sculpturen, installaties, tekeningen en collages. Veel van de kunstwerken zijn gebaseerd op geluid, waar Diepenmaat op een eigenzinnige en originele manier mee omgaat. De ideeën hebben een speels element maar kunnen ook aanzetten tot nadenken over wat geluid doet en wat muziek is.

Smolders laat zich echter door een visueel werk inspireren, namelijk Diepenmaat’s ‘co // age co // py’, een boekwerkje met zwart-wit collages. Smolders voelde meteen een connectie met het werk en besloot om de eerste ervaring met het kunstwerk naar muziek te vertalen, compleet met de bijna meditatieve concentratie die hij had ervaren die eerste keer dat hij de inhoud van het boekje bekeek. Daarbij is de muzikant op zijn gevoel afgegaan. Er is dan ook geen sprake van het analyseren van een kunstwerk, maar van ‘verteren’, zoals Smolders het noemt, meer uitgaande van het intuïtieve dan van het rationele denken.

Dat heeft geleid tot een album waarop tien vrij korte stukken en een wat langer werk zijn te vinden. Elk stuk bestaat uit ruis en geluiden. De ruis is de constante van waaruit de andere geluiden lijken te ontstaan en het blijft ook steeds hoorbaar als de ruimte wordt gevuld met andere elementen. Je zou de muziek van Smolders op Bagatellen op zichzelf een collage kunnen noemen, maar op een vreemde manier. Stemmen en elektronische klanken die op het album zijn te horen, lijken door middel van knippen en plakken tot stand te zijn gekomen, zoals Diepenmaat ook zijn knip/plak-project heeft.

Smolders vult het gebied boven de ruis met stemmen die cijfers of letters opnoemen, met saxofoon, subtiele elektronica, stevige pianoklanken, kinderstemmen en percussie. Stemmen klinken op de achtergrond, ver weg maar duidelijk waarneembaar. Ze hebben iets alledaags, in contrast tot de elektronische bewerkingen van menselijke stemmen. Soms zijn flarden van melodieën te horen (meer wordt het niet), wat weer contrasteert met de abstractie die overheerst. Staccato effecten ontstaan doordat geluidsfragmenten abrupt worden afgebroken en sommige geluiden klinken net niet lang genoeg door om te kunnen herkennen wat de bron van die geluiden is. Geconcentreerd luisteren is het devies, maar dat dwingt Smolders met zijn geluidskunst zeker af.

Op Bagatellen houdt Smolders het klein, maar de muziek is niet bescheiden. Noise is een enkele keer dichtbij. Soms is er iets van een ritme waarneembaar, maar nooit een evenwichtige ritmiek. Dat is dan uitgezonderd het laatste stuk, dat met een speelduur van bijna dertien minuten veruit het langste werk is op de cassette. Hier worden met uitgesproken letters strakke ritmes gecreëerd en zo ontstaat een polyritmisch patroon, dat weer steeds aan verandering onderhevig is. De letters van het alfabet komen voorbij, in een schijnbaar willekeurige volgorde, alsof de orde van het alfabet wordt gewijzigd. In het laatste gedeelte worden wat elektronische klanken toegevoegd en verandert de kleur van het stuk.

Smolders’ ervaring met het kunstwerk van Diepenmaat heeft geleid tot muziek die een zekere spontaniteit uitstraalt maar ook controle. De muziek heeft dynamiek, spanning en is bovenal intrigerend. Er zijn nog een paar cassettes verkrijgbaar. Aarzelen is geen optie."

--

Review by Squidco:
"Inspired by Jeroen Diepenmaat's Xerox collage art book, "co//age co//py", sound artist Jos Smolders developed these tracks as a response through 9 brief works and one larger construction, intersecting voice, synth, sax, piano and field recordings in a mix of oddly and abruptly sliced sound offset with periods of beauty; a compellingly curious album."

--

Review by Cristiano Imparato in Radioaktiva:
"I fragorosi silenzi spezzati di Bagatellen.

E’ ispirato ad un lavoro del visual artist Jeroen Diepenmaat l’ultimo disco del criptico Jos Smolders, l’ingegnere sperimentale della musica elettronica attivo sin dalla metà degli anni Ottanta. Il disco s’intitola Bagatellen (Esc.rec, 2021) e sarà disponibile in formato digitale a partire dal 16 febbraio.

Quella di Smolders, come raccontato da lui stesso, è stata una vera e propria folgorazione originata dalla visione delle immagini in bianco e nero realizzate con la tecnica del collage, xerografate e racchiuse all’interno dell’opuscolo “co//age co//py”, opera del connazionale Diepenmaat. La visione di queste immagini influenza la nascita di Bagatellen che altro non è se non il tentativo di dare una ambientazione musicale a ciascuna di esse.

Le tracce, in totale nove e tutte senza titolo, sono realizzate quasi esclusivamente con l’ausilio di strumentazioni elettroniche e sono il frutto di un’attenta ricerca (a tratti eccessiva) del dettaglio da parte di Smolders. Il copione del disco è più o meno identico dalla prima all’ultima traccia con fragorosi e inquietanti silenzi che vengono di tanto in tanto interrotti da campionamenti di frasi smozzicate, da suoni stridenti o da progressioni realizzate con synth modulari , quasi a voler riprodurre l’ alternanza propria dei collages di Diepenmaat tra il vuoto dell’impaginazione e l’immagine vera e propria.

Se tuttavia la prima parte del disco è più ricca di attributi (si registrano anche le incursioni di sassofono ad opera di Guido Nijs) la seconda parte è decisamente più scarna e minimalista e le composizioni diventano un insieme di suoni/rumori.

Proprio per via di queste caratteristiche, il disco è un mix di sound art e musica sperimentale/rumorista.

Tuttavia pur riconoscendo una buona dose di inventiva al suo ideatore, Bagatellen rischia di rimanere inceppato in questo suo schema così essenziale e a tratti ripetitivo, tanto da rendere ostica la sua fruizione all’ ascoltatore."

--

Review by Ben Taffijn in Nieuwe Noten:
"De elektronische muziekscene in Nederland is niet bijster groot, de musici kennen elkaar allemaal en geen regelmatig samenwerkingen aan, maar het is wel een scene die internationaal meetelt. Eén musicus die daarbij regelmatig van zich laat horen, en dat als sinds half jaren ’80 van de vorige eeuw, is Jos Smolders. Ooit studerend aan de Technische Universiteit in Delft gooide hij al snel het roer om en groeide uit tot één van de meest gezaghebbende musici in dit genre.

Voor ‘Bagatellen’ liet Smolders zich inspireren door Jeroen Diepenmaat’s ‘co//age co//py’. “So, I saw the book. Online. Ordered it. And the minute I opened it when it had arrived I felt a connection to it. I know it sounds a bit exuberant but it pulled me right in, into an experience of feeling the paper surface, smelling the ink, interacting with the images. After leafing through the book I decided that it would be an interesting experiment to translate to music that first experience, complete with the almost meditative concentration that I had just experienced.” Het resultaat is ‘Bagatellen’, een verzameling van negen vrij korte geluidsexperimenten voor een analoge synthesizer en ondersteunende elektronica. Een soort van collagewerk, want dat is wat Diepenmaat maakt, in klanken. We horen in de eerste twee delen de typische kraak- en plopgeluiden van dit instrument, maar in de derde is er naast percussieve geluiden en dat van een piano, ook ruimte voor dat van vogels. Smolders laat zich kortom niet beperken in zijn associaties bij dit kunstwerk van Diepenmaat, nog qua technieken, nog qua sfeer. Zo is het zesde bagatel weer heel bijzonder door het werken met het ritme van de ademhaling, zware drone achtige klanken maken dit tot een aangenaam stuk. Als je ervoor kiest om het album digitaal te kopen, de cassette is overigens ook uitverkocht, dan krijg je een stuk van dertien minuten cadeau. Een echte Smolders compositie, ritmisch, maar dan wel op een bijzonder a-typische wijze."